Toen Whitney Houston achttien jaar oud was woonde ze samen met een vrouw.
Met een kussen in mijn rug en mijn benen gestrekt zit ik op de bank de documentaire Whitney te kijken. Mijn kat Jip vleit zich tegen mij aan.
Via familieleden, medewerkers en archiefbeelden krijg ik een beeld van Whitneys leven dat triest afliep met haar voortijdige dood.
Ze werd op jonge leeftijd misbruikt, net als haar broers. Als de ouders van de kinderen Houston weg waren voor werk of zaken brachten zij hun kinderen bij anderen onder. Zo kon Whitneys tante in haar eigen huis ongestoord haar gang gaan met de kleine Whitney.
Ze vertelde haar moeder nooit over het misbruik door haar tante. Whitney was bang dat haar moeder haar tante iets vreselijks aan zou doen en hield haar mond. Als een kind misbruikt wordt heeft het allerlei emoties. Het begint met de shock om wat er gebeurt. De overval. Het ongeloof. De afkeer. Het kind bevriest als het ware en kan niets meer doen. Niet voor zichzelf opkomen. Niet schreeuwen. Niet wegduwen. Alleen maar ondergaan.
Dat is wat een mensen die misbruikt zijn zichzelf vaak achteraf verwijten. Whitney vroeg zich bijvoorbeeld af of ze naar haar tante misschien had gesuggereerd dat ze het zelf wilde. Want er is een soort aantrekkelijkheid en fascinatie aan opgedrongen seks.
Het kind ervaart ook lust. Als een kind op te jonge leeftijd wordt geconfronteerd met volwassen seks wordt het er naast de afkeer meestal ook opgewonden van. Dat gebeurt ook als de dader van hetzelfde geslacht is als het kind. Dat maakt dat mensen die misbruikt zijn vaak niet weten of ze homo of hetero zijn.
Whitney werd misbruikt door een vrouw en twijfelde aan haar seksuele voorkeur. Ze wist niet of ze van mannen of vrouwen hield. Maar ze wilde per se een man en kinderen. Omdat het nu eenmaal zo hoort. Dus dat deed ze. Ze trouwde en kreeg een dochter. Maar ze bleef steeds op zoek want ze begreep zichzelf niet.
Kan er twijfel bestaan over seksuele geaardheid van een individu?
Wat is het biologische geslacht waartoe het zich aangetrokken voelt? Homo, hetero of bi?
Over het ontstaan van seksuele geaardheid zijn de meningen verdeeld.
Sommige deskundigen zeggen dat het is aangeboren, of hormonaal bepaald, of dat het vastligt in de hersenen. Anderen zeggen dat het is aangeleerd.
Door observatie en door gesprekken met deskundigen ontdekte ik minstens vier manieren waarop seksuele geaardheid gedurende de ontwikkeling van een kind kan ontstaan.
Een kind wil degenen van wie het afhankelijk is tevreden stellen, soms ten koste van zichzelf en reageert daarop door zich (onbewust) aan te passen.
4 manieren waarop seksuele geaardheid ontstaat:
1. Afwijzing van sekse door ouder(s)
Als ouders bijvoorbeeld een jongetje willen, maar ze krijgen een meisje voelt het kind de teleurstelling van de ouders als afwijzing. Het kind wil het liefst aan de verwachtingen van de ouders voldoen. Mogelijk gaat het zich gedragen als een jongen, om de ouders tevreden te stellen.
Wordt het kind door een ouder in de richting van de andere sekse geduwd? Doet een ouder alsof het meisje een jongen is?
Vader voetbalt bijvoorbeeld met het meisje. Hij plaatst haar tussen jongens en wijst meisjesgedrag af.
Dat schept verwarring bij het meisje. Het denkt: als ik een jongen zou zijn accepteert mijn vader mij wel. Dit meisje gaat haar best doen om een jongen te worden.
Het kan zelfs zo zijn dat het op volwassen leeftijd bepalend wordt voor de keuze van een partner: een homo (lesbische) relatie.
Ze krijgt een relatie met een vrouw want ze heeft de overtuiging: Mijn vader houdt van me als ik een jongen ben. Een man houdt van een man, dus een vrouw houdt van een vrouw.
Of andersom: Ik gedraag me als een jongen/man. Een man houdt van vrouwen, dus ik houd van een vrouw.
2. Door seksueel misbruik
Een misbruikt kind krijgt de seksuele imprint van de dader mee. De wens van de dader wordt, op het moment dat hij het kind neemt, in het misbruikte kind gedrukt.
Het kind neemt de wens (of het probleem) van de dader in zich op en handelt daarnaar. Wil de dader een jongen? Dan maakt de dader van het slachtoffer een jongen, ook al is het een meisje. Wil de dader een meisje? Dan wordt het kind een meisje.
Wat de dader wil wordt opgeslagen in de hersenen en het lichaam van het slachtoffer. Maar eerst raakt het kind in shock. Daardoor kan het er niet meer van loskomen. De imprint is heel diep.
Het kind voelt afschuw, maar ook lust. Die lust brengt hem of haar aan het twijfelen. Een jongen gaat geloven dat hij op mannen valt, want seks met een man roept (behalve walging) ook lust in hem op. Hetzelfde geldt voor een meisje dat door een vrouw misbruikt is.
Een andere mogelijkheid is dat bij een meisje dat verkracht wordt door een man het zoveel angst oproept, dat het voor de rest van haar leven mannen afwijst en alleen relaties met vrouwen durft aan te gaan.
3. Door afwijzing van seksualiteit
Als ouders van een adolescent eisen dat het niet seksueel actief mag zijn, bijvoorbeeld vanwege regels van hun cultuur of religie drukt het kind zijn seksuele gevoelens weg.
Misschien gaat het om de eer van de familie.
Ouders dreigen het kind te verstoten of buiten te sluiten als het seks vóór het huwelijk heeft. Of er wordt gedreigd met eeuwige hel en verdoemenis.
In het verleden werden vrouwen in katholieke gezinnen verbannen naar het klooster om de eer van de familie te redden als ze een misstap begaan hadden.
De adolescent moet uit angst of schaamte zijn of haar seksuele gevoelens ontkennen en onderdrukken. Zo iemand kan onbewust besluiten om seksloos te zijn. Zij (of hij) gedraagt en kleedt zich alsof ze (of hij) onzijdig is. Maar seksuele gevoelens zijn niet weg te drukken en zoeken een uitweg.
4. Minachting voor de andere sekse
Ik ontmoette enkele lesbische vrouwen die hun vaders hevig minachtten om zwakke karaktereigenschappen. Voor de belangrijkste man in hun leven voelden zij zoveel minachting dat ze geen man in hun leven duldden. Als liefdespartner kozen zij een vrouw.
Pin me niet op bovenstaande stellingen vast, want het zijn theorieën. Ze zijn niet bewezen. Hoe denk jij erover vanuit jouw kennis en ervaring? Laat het me weten.
Herken jij je in één van bovenstaande voorbeelden en worstel je ermee? Weet je niet zeker of je homo, hetero of bi bent? Ik heb een mooie oefening waarmee je kunt ontdekken hoe het bij jou precies zit. Neem contact met me op als je interesse hebt.
Ans Breetveld, Traumatherapeut
